“Bộ tứ” tròn vị ngày xuân

Không biết tự bao giờ, giò, nem, ninh, mọc trở thành các món truyền thống không thể thiếu của người Việt trong mâm cỗ đón Tết.

Các gia đình dù kinh tế khấm khá hay khó khăn đều cố gắng chuẩn bị chu tất, thịnh soạn những món trên cho mâm cỗ đón ông bà.
>> Mon an ngay tet

Mâm cỗ thịnh soạn ngày xuân - Ảnh: Đoàn Xuân

Giò:

Giò được làm chủ yếu từ thịt heo. Sau này điều kiện kinh tế phát triển, các gia đình tự làm thêm các loại giò bò, giò gà, giò xào, giò thủ…, nhờ đó hương vị mâm cỗ ngày tết thêm phần thịnh soạn.

Nguyên liệu chính để làm nên giò là thịt, giò, tiêu, và hành… tất cả được xay nhuyễn, sau đó trộn thêm với một ít bột gạo cho giò được giòn và chắc. Giò gói bằng lá chuối luộc chín trong nhiều giờ và có thể giữ được cả tuần mà không sợ hỏng.

Nem: 

Nguyên liệu để làm nem từ thịt heo sống, xay nhuyễn ướp trộn với bì, gia vị tiêu, tỏi lát, lá đinh lăng và được ủ chua cho lên men đến chín. Nhiều người khi biết nem làm từ thịt sống thì không dám ăn, nhưng khi đã ăn rồi sẽ nghiền vị chua thanh, ngòn ngọt, giòn giòn, thơm thơm cay cay được hòa quyện nơi đầu lưỡi.

Nem chua Quảng Ngãi - Ảnh: Trang Thy 

Nem chua đã biến tấu theo không gian và thời gian từ Bắc vào Nam, mỗi miền lại có những gia vị, hương liệu khác nhau. Nếu miền Bắc làm nem chua, nem chạo, thì miền Trung và miền Nam khi làm nem thường thêm đường, tỏi, ớt để tăng vị chua cay ngọt.

Ninh:

Ninh là món hầm góp mặt trong mâm cỗ ngày tết để bớt khô khan, tùy theo mỗi nhà mà món ninh được nấu bằng nguyên liệu gì. Món ninh phổ biến nhất là ninh măng. Nhưng cũng tùy vào loại măng mà mỗi miền lại có cách nấu khác nhau.

Giò heo hầm măng - Ảnh: Đoàn Xuân 

Ở miền Bắc dùng măng khô ninh với lưỡi lợn, miền Trung dùng măng khô ninh xương, còn miền Nam thì hay dùng măng tươi để ninh.

Mọc:

Mọc được nấu từ thịt nạc xay nhuyễn nêm gia vị tiêu, mộc nhĩ, bì heo rồi vo lại thành những viên tròn. Khi nấu, thả từng viên vào trong nồi nước đang sôi (đã nêm gia vị) khi thấy viên thịt nổi lên là được.

Món mọc cũng biến tấu từ Bắc vào Nam. Miền Bắc trứ danh món bún mọc, tới miền Trung thì cải biên nấu cùng với miến, vào đến miền Nam thành nấu khổ qua nhồi thịt. 

Món mọc miền Trung - Ảnh: Thanh Ly

Ngoài giò, nem, ninh, mọc ra, trong mỗi mâm cỗ ngày tết của gia đình người Việt còn có thêm nhiều món ngon mang đặc trưng văn hóa vùng miền.